Oyakbank'ın Tamamı Yabancıya Satıldı

Taraklı Ajans

Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarının maaşlarından yüzde 10 pay kesilerek oluşturulan Ordu Yardımlaşma Kurumu'nun (OYAK) denetimindeki Oyakbank, Hollandalı ING Group'a satılıyor. 2 milyar 673 milyon dolara gerçekleşen satışla, Türk bankacılık sistemindeki yabancı şirketlerin payı yüzde 42'ye ulaştı. Satış sürecinin altı ay içinde tamamlanması, isminin de bir yılda değişmesi bekleniyor. Ancak satışın resmiyet kazanması için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'nun (BDDK) onayı gerekiyor. Banka yetkilileri bugün satın alma ile ilgili olarak İstanbul'da bir basın toplantısı düzenleyecek. Bankanın tamamını Hollandalı finans devine satan Oyakbank tarafından yapılan açıklamada, "Bir süredir devam eden görüşmeler sonucu Oyak ile dünyanın en büyük finansal hizmetler gruplarından ING, Oyakbank'ın ING Bank'a satışı konusunda anlaşmaya vardıklarını açıkladılar." denildi. Oyakbank, 2007 Mart sonu itibarıyla 11 milyar 691 milyon YTL aktif büyüklükle 9. sırada yer alıyor. 362 şubesi bulunan bankanın 5 bin 500'ün üstünde çalışanı var.

BDDK Başkanı Tevfik Bilgin'in "Bankalar Birliği Başkanı'nın, mister bilmem kim olmasına alışamam." sözleriyle tırmanan bankacılıkta söz konusu satış ile yabancı payı tartışmalarında yeni bir aşamaya gelindi. Merkez Bankası verilerine göre sektördeki yabancı payı yüzde 22,4. Yüzde 16,4'lük halka açık borsa payları da dahil edildiğinde bu oran yüzde 38,8'i buluyor. Sektörde yüzde 3'lük payı olan Oyakbank'ın satışıyla yabancı payı yüzde 42'yi bulacak.

Hollandalı ING'nın üst yöneticisi Michel Tilmant, bu satın almayla şube sayısını ve pazar payını artırmayı hedeflediğini söyledi. "Türkiye pazarına girmek için mükemmel bir zaman." diyen Tilmant, Türkiye'nin gelecek 10 yılda dünyanın en büyük 12'nci ekonomisi olacağını kaydetti. Bankacılık alanının hâlâ bakir sayılabileceğini vurgulayan ING yöneticisi Tilmant, "Tüketici kredisi ve kredi kartlarında hâlâ yüksek kârlar var." diye konuştu. Oyakbank'ın büyüme potansiyelini tam olarak hayata geçirememesini, arkasında güçlü bir sermaye olmamasına bağlayan Tilmant, pazarlama ve reklam bütçesini 5 milyon Euro'dan 20 milyon Euro'ya çıkarmak, bilgi işlem altyapısına 25 milyon ile 40 milyon Euro yatırım yapmak istediklerini açıkladı. Tilmant, pazar payını yüzde 3'ten yüzde 5'e, şube sayısını 450'ye çıkarmayı hedeflediklerini bildirerek, bankanın kârlılığını artırmayı ve maliyet-gelir dengesini geliştirmeyi hedeflediklerini kaydetti. Avrupa'nın beşinci büyük finans grubu olan ING'nin CEO'su Tilmant "Bu satın alma, grubun güçlü organik büyümesini uygun satın almalarla destekleme stratejimize uygun düşüyor." dedi. ING'nin açıklamasına göre satın alma işlemi, bankanın 31 Mart 2007 bilançosundaki özkaynak ya da defter değeri toplamının 3,26 katına, net kârın ise 26,6 katına karşılık geliyor. Bu satın alma Hollandalı şirketin 2008'den itibaren hisse başına gelirlerini artıracak. Dünyanın en büyük 13'üncü finans kuruluşu olan ING'nin ise 2006 sonu itibarıyla 7,7 milyar Euro net kârı, 1,2 trilyon Euro toplam varlıkları bulunuyor. Toplam personel sayısı ise 119 bin 800.

Vakıfbank Genel Müdürü Bilal Karaman, bankacılık sektöründeki yabancı payının yüzde 40'ın üzerine çıkmasının sistem açısından herhangi bir rahatsızlık oluşturacağını düşünmüyor. Sermayenin küreselleştiğine dikkat çeken Karaman, bir ülkede bankacılık faaliyetlerinin sürdürülebilmesi için yabancı bankaların rahatsızlık oluşturmadığı söyledi. "Seçim ortamında, siyasette gergin günlerin yaşandığı bir dönemde böyle bir satın alma olumlu karşılanmalı." diyen Karaman, bunun Türkiye ekonomisine olan güvenin göstergesi olduğunu kaydetti. Borsa ve finans uzmanı Selim Işıklar, Oyakbank'ın satın alınmasının piyasalarda çok büyük bir etki oluşturmadığını ifade etti. Işıklar, küçük bankalara dönük alımlar görüldüğünü, Halkbank'a da ilgi olduğunu vurguladı. Bankaya biçilen değerin Yapı Kredi gibi büyük finans kuruluşları ile farklı yönlerde kıyaslanması gerektiğini söyleyen Işıklar, şube sayısı ve kârlılık bakımından fiyatın az, ancak toplam özkaynaklar açısından ortalama bir fiyat verildiğini söyledi. Uluslararası Finansal Yönetim Enstitüsü Derneği (UFE) Başkanı Selçuk Tümay, Oyakbank'ın satışını, "Neredeyse kapanın elinde kaldı. İyi bir fiyata gittiğini düşünüyorum." sözleriyle değerlendirdi. Türk bankacılık sektörüne yabancı ilgisinin artarak devam edeceğini belirten Tümay, "Bundan sonra daha büyük bankaların ortaklıklarını artırmaları söz konusu olabilir. Devlet elindeki bankaları çıkardığında, bunların içindeki yabancı payı da artacaktır." dedi. Tümay'a göre, bankacılıktaki yabancı payı hâlâ yüksek bir oranda değil. AB'ye yeni katılan ülkelerde bu oran yüzde 70-80'leri buluyor. Önümüzdeki 3-5 sene içinde Türkiye'de de yabancı payı yüzde 50'nin üzerine çıkabilir. Tümay, "Seçim öncesi Oyakbank'ın satışı ile ilgili gelişme çok önemli, seçimlerden etkilenilmediğini gösteriyor." şeklinde konuştu.

Kışlada Oyakbank kalmıştı

Oyakbank'ın adı daha önce de kışlalardaki diğer bankalara ait ATM'lerin çıkarılması ile gündeme gelmişti. Banka, personel maaşlarının kendi kurumu üzerinden yapılması için Genelkurmay Başkanlığı'nda yoğun kulisler yapmış ve bunun sonucunda birçok birliğin diğer bankalarla anlaşmaları iptal edilmiş, süresi dolanlar ise yenilenmemişti. Bankanın eski yönetim kurulu üyelerinden emekli Tümg. Osman Özbek ise daha önce çoğunluk hisselerinin yabancılara satılmasına ilişkin haberlere tepki göstermişti. 2000-2001 yılları arasında Jandarma Genel Komutanlığı'nın temsilcisi olarak Oyak yönetiminde görev alan Özbek, daha önce Zaman'a yaptığı açıklamada, "Şerefli bir Türk subayı olarak Oyakbank'ın yabancılara satılmasını kabul edemiyorum." ifadelerini kullanmıştı. Oyak, son yıllarda hızlanan özelleştirmelere girmiş ve Erdemir'i 2,7 milyar dolara almıştı. Yabancılara yapılan satışlar eleştirilirken, Erdemir'i Oyak'ın satın alması "Milli bir kuruluşa gitti." denilerek sendikalar tarafından olumlu karşılanmıştı. Oyak bu satışla Erdemir'e verdiği miktar kadar kazanç sağlamış oldu.
Temelinde Bank of Boston var
1984: Bank of Boston'un İstanbul Şubesi'nin kurulmasıyla Oyak Bank'ın tarihçesi başladı.
1990: Bank of Boston, The First National Bank of Boston adını alarak Oyak, Alarko ve Cerrahoğlu grupları ile beraber dört ortaklı bir Türk bankası haline geldi.
1991: Bu tarihe gelindiğinde bankanın adı Türk Boston Bank AŞ olarak değişti.
1994: Ordu Yardımlaşma Kurumu diğer bütün hisseleri alarak bankanın tek sahibi oldu.
1994: Grup tarafından İrlanda'da Oyak European Finance Plc'ı satın alındı.
1996: Türk Boston Bank AŞ'nin ismi değiştirilerek Oyak Bank Anonim Şirketi oldu.
1996: Banka, Almanya'da faaliyet gösteren Oyak Anker Bank GmbH 'ı satın aldı.
1998: Bu tarihe kadar Ankara, Adana, İzmir ve Bursa'da grup firma ve çalışanlarına hizmet veren şubelere sahipken, bireysel bankacılık alanında çalışmalara başladı.
2001: Şube sayısını artırmak için Hayyam Garipoğlu'ndan Sümerbank'ı o dönemde çok tartışılan bir rakama, 36 bin dolara satın aldı.
2007: Hollandalı ING Grup, bankanın tamamını 2,67 milyar dolara satın alacağını açıkladı. Gözler BDDK'nın vereceği karar çevrildi.
BANKACILIKTA YABANCI PAYI (yüzde)

Çek Cum. 93,4
Meksika 88
Bulgaristan 81
Macaristan 77
Polonya 67,1
Romanya 58
Arjantin 49
Venezuela 46
Türkiye 42
Brezilya 30
Belçika 23,3
Avusturya 20
Yunanistan 20
ABD 19,4
Danimarka 17
Fransa 19
İspanya 11,5
Hollanda 11
Almanya 10,6
İtalya 9,5

Kaynak: Haberzade