Tam Güneş tutulması gerçekleşti

Enes ÇINAR

Tam Güneş tutulması Antalya'da saat 13.54'de gerçekleşti.

Ayın Güneş'in önünü tamamen kapatmasıyla gerçekleşen tam tutulma anında, şehirde hava karardı.
 
Tutulma Antalya'dan Ordu'ya kadar uzanan ve 160 kilometre genişliğe ulaşan bir koridorda yaklaşık 4 dakika boyunca gözlendi.

 
Bundan sonra Türkiye'deki ilk tam Güneş tutulması 54 yıl, Antalya'da ise 657 yıl sonra gözlenebilecek.

ANTALYA'DA GÜNEŞ TUTULMASI

Güneş tutulmasının izleneceği merkezlerden birisi olan Antalya'da tutulma yaşandı. Kısa bir süre ayın arkasında kaybolan güneş daha sonra yüzünü yeniden gösterdi.

İşte güneş tutulmasından kareler...

Antalya'da güneş tutulması heyecanı

Tam güneş tutulmasının en iyi izlenebileceği kentlerin başında gelen Antalya'da, bazı televizyon kanallarının canlı yayın yapacakları Antalya Cumhuriyet Meydanı hareketlendi.

Antalya Valiliği'nin organizasyonuyla Cumhuriyet Alanı'na ilköğretim okullarından öğrenciler getirildi. Çok sayıda vatandaş da müzisyenlerin konserler vermekte olduğu meydanda toplanmaya başladı.

Vatandaşlar ve öğrencilere ücretsiz özel gözlük dağıtılırken, polis, Cumhuriyet Alanı'nı barikatla çevirerek vatandaşların güneş tutulmasını rahatça izleyebilmeleri için önlemler aldı.

13.56’da Türkiye’ye girecek tutulma, saat 14.05’te Kayseri ve Yozgat’a ulaşacak. Tutulma gölgesi 14.10’da Ordu’dan Türkiye’yi terk edecek.

AYRINTILAR GELECEK

İŞTE TUTULMA İLE İLGİLİ BİLGİLER

Türkiye’de ancak 54 yıl sonra 30 Nisan 2060’da görülecek tam tutulma, bu özelliğiyle gökyüzü meraklılarının heyecanını artırdı.

Tam tutulma hattındaki 13 ilde valilikler ve üniversitelerin gerçekleştirecekleri programlarla tutulma tam bir şenlik havasında izlenecek. Bugün gerçekleşecek ve yaklaşık 4 dakika sürecek tam Güneş tutulması, Brezilya’nın doğu kıyısında Güneş’in doğuşu ile başlayacak ve Atlas Okyanusu boyunca ilerleyecek. Gana’dan Afrika kıtasına çıkacak tutulma gölgesi Nijerya ve Libya boyunca Sahra Çölü’nü geçerek Akdeniz’e ulaşacak. Antalya kıyısından (Manavgat’tan) saat 13.56’da Türkiye’ye girecek tutulma, saat 14.05’te Kayseri ve Yozgat’a ulaşacak. Tutulma gölgesi 14.10’da Ordu’dan Türkiye’yi terk edecek.

Tutulma sırasında gökyüzü
Tam tutulmadan 15 dakika önce hava alışılmışın dışında daha karanlık olacak. Bu arada ışın geometrisi değişecek ve cisimlerin gölgeleri bozulup bükülecek. 2 dakika önce ise ışık şiddetindeki azalma hızla fark edilebilir düzeye gelecek ve ufuk, soluk sarı renkte görünecek. Bu esnada, havanın açık olması halinde, Güneş’in batısında Venüs ve Merkür gezegeni görülebilecek. Aynı zamanda sıcaklığın azalmasıyla birkaç dakika için hafif ve serin bir rüzgar hissedilecek. Tam tutulmaya bir dakika kala Güneş’in sadece küçük ve ince bir bölümü görünecek. Ufuk çizgisinin aydınlık, gökyüzünün karanlık olduğu tam tutulma sırasında, sadece bu anda görülebilen Güneş’in korona (taç) tabakası da artık göz önüne serilecek.

İller kozmik dansa hazır

KONYA: Güneş tutulması Mevlana Müzesi yanındaki Gülbahçe’de izlenecek. Mevlana dergahında Güneş tutulmasına özel sema töreni düzenlenecek. Girişlerden ücret alınmayacak.

ANTALYA: Cumhuriyet Meydanı, Konyaaltı ve Lara Beach Park olmak üzere üç noktada izleme merkezleri oluşturulacak. Merkezlerde oluşturulacak sahnede halk dansları gösterilerine yer verilecek. Turistlere ve vatandaşlara gözlük ve Güneş tutulması için özel olarak hazırlanan rozetlerden dağıtılacak. Side’de Apollon tapınağı önünde yaylı çalgılar beşlisi tutulma anında klasik müzik konseri verecek.

KIRŞEHİR: Güneş tutulması Caca Bey Gök Bilim Medresesi’nde de izlenecek. Burada tutulmayı izleyenlere Ahi helvası dağıtılacak.

KAYSERİ: İki farklı yerde etkinlik düzenlenecek. Hem Erciyes Üniversitesi’nde Güneş tutulması izlenecek hem de şehir merkezinde. Tutulma öncesi vatandaşlara, bilgilendirici konferans verilecek.

SİVAS: Güneş tutulmasının izlenmesi için 3 gözetleme yeri kuruldu. Halkoyunları gösterisi hazırlandı.

ORDU: Etkinlikler 4 saat sürecek. Bisiklet yarışları, uçurtma yarışmaları düzenlenecek. Davetlilere halk müziği dinletisi sunulacak. Özel hazırlanmış 10 bin gözlük dağıtılacak.

YOZGAT: Sorgun Kaymakamlığı ve Belediyesi ortak bir program düzenliyor. Kente gelecek konuklar, tarihi Kerkenes Dağı’nda ağırlanacak.

Turizmciler için büyük fırsat

Tam Güneş tutulmasını net olarak görebilecek olan iller, bu ender gök mucizesini turizm için bir fırsat olarak görüyor. Bazı iller, Güneş tutulmasını izlemeye gelen turistlere yörenin tarihî ve doğal güzelliklerini anlatmaya hazırlanırken, kimi iller yörenin yemeklerinden oluşan ikramlar hazırlayıp, yemek kültürünü tanıtıcı çalışmalar yapıyor. Bütün illerde Güneş tutulmasını izleyeceklere Kültür Bakanlığı tarafından gönderilen gözlük ve tişörtler dağıtılacak. Turistlere Güneş tutulmasını Türkiye’de izlediğine dair sertifika verilecek. Programlarda, yemek ve içecek ikramları da bulunacak. Bu arada Nevşehir’e tutulmayı izlemeye gelenler Hacıbektaş’ta ağırlanacak. Nevşehir İl Kültür ve Turizm Müdürü Velettin Birsöz, tutulmanın turistlere Kapadokya bölgesinde izlettirileceğini söyledi. Göreme başta olmak üzere Kızılçukur ve Zelve’de tutulmanın başlayacağı saatten yaklaşık 1 saat önce balon uçuşları planlanıyor.

Diyanet: Küsuf namazı kılın
Diyanet İşleri Başkanlığı, Güneş tutulurken, kul olmanın bilinci ve şükretmek amacıyla namaz kılınması gerektiğini söyledi. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Osman Ateş, Güneş tutulurken namaz kılmanın sünnet olduğunu belirtti. Güneş tutulurken kılınan namaza küsuf namazı deniyor. Küsuf namazı sünnettir ve iki rekattır. Her iki rekatında da; diğer namazlarda olduğu gibi, bir rükû, iki secde vardır. Küsuf namazını kılan kimse; dilediği sûreyi okuyabilir.

Hayvanlar huzursuz olacak
TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi’nden Tuncay Özışık, bugün ‘’tarifi imkansız bir karanlık yaşanacağını’’ söyledi. Tam tutulma başladığı anda havanın alacakaranlık olacağına ve ısının 2-3 derece düşeceğine dikkati çeken Özışık, bu değişimin hayvanları olumsuz etkileyeceğini kaydetti. “Tam tutulma sırasında hayvanlar huzursuz olacak ve çeşitli sesler çıkaracak.” diyen Özışık, tutulmadan haberi olmayan insanların da ani karanlık sebebiyle kısa süreli şok yaşayacaklarını ifade etti.

NASA’dan canlı yayın
ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi de (NASA) Side’deki antik tiyatrodan tüm dünyaya canlı yayın gerçekleştirecek. Side’den gerçekleştirilecek canlı yayında elde edilecek verileri önce uydu aracılığıyla Londra’ya, buradan fiber optik bağlantıyla Atlanta’ya gönderilecek. Görüntüler, buradan yine uydu aracılığıyla Exploratorium Müzesi, diğer müzeler, televizyon istasyonları ve internet sitelerine verilecek. Uydu yayını çok sayıda müze ve basın ajansı tarafından da kullanılacak.

Niksar'da deprem paniği
Tokat'ın Niksar ilçesinde 'Güneş tutulması sonrasında deprem olacak' iddiaları üzerine, halkın tedirginliği her geçen gün artıyor. Birçok kişi ilçeyi terk ederek diğer yerleşim merkezlerindeki akrabalarının yanına gitti. Çadırların kurulduğu ilçede çok sayıda kişi ayrıldığı için fırınlarda ekmek üretimi de yarı yarıya düştü. Elazığ Üniversitesi'nden Prof. Dr. Mustafa Yıldırım'ın, 'Güneş tutulması sonrası 3-10 Nisan tarihleri arasında Niksar merkezli Richter ölçeğine göre 6,8-7,2 büyüklüğünde deprem olacak' iddiaları ilçede paniğe neden olmuştu.