Kurnaz mı, zeki mi olmalı insan? yoksa akıllı mı ?...

Ali Haluk PEKTAŞ

Taraklı ile ilgili son yazıma ismini açıklamayan bir okuyucum yorum yazmış;Taraklının gerilemesinin sebebini “kurnaz”ların elinde kalmasına yorumluyor."Zeki insanlar yetiştirilmedikçe Taraklıdan hiçbir şey beklemeyin" diyor.Bir görüştür,doğru veya yanlış. Ama yanlış da olsa ,umursamayanlara göre bir düşünce üretilmesi değerlidir…Keşke bir çok okuyucu düşünce beyan etse de Taraklı bohçası açılıp,kaç kat olduğu,içinde neler olduğu görülebilse…Fizikî dinginliğin sebep olduğu zihnî durağanlıkta belki bir kımıltı olur… O yazıları okuyucuların bir kısmının “doğru ama…” deyip geçtiğini,bir kısmının “aman sende” dediğini bir kısmının “bana ne yahu Taraklıdan,işim iyi ben işime bakarım” türküsüyle “yalellendiğini” bir kısmının da ezberlediği birkaç atasözünün yerli malı olanı, “Taraklının toprağından kerpiç olmaz” felsefe tortusu sözle,son neslin filozofu edasıyla kırıttığını görür gibiyim…Bütün bunları peşinen bilmemize rağmen umutsuz değiliz.Çünkü "doğru ama..."dediği halde hiçbir eyleme kalkışmayanlardan bir gün harekete geçeceklerin olacağını umuyorum.Çünkü elli altmış yıllık yıkımın,bir o kadar zamanda düzelmeyeceğini,yıkımın kolay, yapmanın zor olduğunu da bilenlerdeniz.Çünkü geçmişte “rüştünü” ispat etmiş olan bu millet bu halk bunu yine başaracaktır. Yeter ki istensin ve istesin …

İsmini açıklamasa da birkaç kavramın açıklanmasına, üreten,müteşebbis insanın nasıl olması gerekliliğinin anlaşılmasına sebep oldu bu okuyucumuz. Kurnaz, zeki kavramlarını dile getirmekle.Akıl hariç kurnazlık ve zekanın nispeten hayvanlarda da bulunduğunu tespit edelim önce.Akıl ise sadece insana bahşedilmiş bir özellik ve sorumluluk sebebi olan güçtür.

Her kurnaz zekidir fakat,her zeki kurnaz değildir.Her zeki akıllı olmayıp,her akıllının da zeki olmadığı gibi !..Neden ?

Sözlükte, kurnaz:Kolay kanmayan,başkalarını kandırma- sını ve ufak tefek oyunlarla amacına ulaşmasını beceren, açıkgöz;diye açıklanır.Yani gücünü zekadan alır, zeki olmayan kurnaz olamaz. Daha doğrusu,zekanın yanlış, dürüst olmayan bencilce kullanılma şeklidir kurnazlık. Geri zekalı olmayan herkeste yeterli zeka vardır ama bazılarında ender olarak biraz fazladır.Zeka,bir olayı algılama, anlama ve hızla kavrama yeteneğidir, insanlarda doğuştan vardır.Genel olarak zekanın on iki yaşına kadar hızla geliştiğini,yirmi yaşına kadar sürdüğünü ve orta yaşta durduğunu söylüyor psikoloji.Zeka ve akıl birbirine karıştırılır çoğunlukla.Her ikisi de insandaki soyut ama birbirinden çok farklı kuvvetlerdir. Zekanın beyinde bir yeri vardır ama aklın yoktur.Zeka birtakım testlerle yaklaşık ölçülebilir ama, akıl somut olarak ölçülemez. Kişinin ne kadar akıllı olduğu ancak eylemlerine, eserine bakılarak anlaşılabilir.Ve akıl olgunlaştıkça artar.Birinin aklını kullanmak mümkündür ama zekasını asla…

Zeka, en bilinen anlamıyla insanın düşünme, gerçekleri algılama, yargılama ve sonuç çıkarma yeteneklerinin tamamıdır. İlk kez karşılaşılan ya da ani olarak gelişen olaylara uyum sağlayabilme, anlama, öğrenme, analiz yeteneği, beş duyunun, dikkatin ve düşüncenin yoğunlaştırılması, ayrıntılara dikkat edilmesi hep zeka sayesinde gerçekleştirilir.

Akıl, insan için hayati önem taşıyan ve bir anlamda insanı insan yapan en önemli özelliklerden biridir. Derin düşünebilmek, incelikleri kavrayabilmek, hikmetli konuşabilmek, doğruyu yanlışı birbirinden ayırt edebilmek ancak akıl sayesinde mümkün olabilir. Kuşkusuz bu özelliklerin önemini bugün dünya üzerinde bilmeyen yoktur. Ancak insanların birçoğunun bilmedikleri ya da gözden kaçırdıkları çok önemli bir gerçek vardır: Zannedildiği gibi her insan akıllı değildir. Elbette her insan doğuştan belirli bir zekaya sahiptir, fakat akıl belirli şartlara bağlı olarak oluşan özel bir yetenektir.

Peki makbul olan hangisidir? Kurnazlık mı,zeki olmak mı,akıllı olmak mı ?

Kurnazlığın daha makbul zannedildiği ya da yaygın olduğu bizimki gibi toplumlarda, çoğunluğun birbirinin kuyusunu kazdığı, gözünü boyamaya, oymaya çalıştığı, sürekli itiş, kakış ve karmaşa yaşadığı ortada olduğuna göre, aslında yanıt da ortada. Uzun vadede kurnazlığın da zeki olmanın da işe yaramadığı, bir çok şeyi berbat ettiği toplumsal gelişmişlik düzeyini de etkilediği görülebilmektedir.Zeki olduğu halde,kendini ve toplumu ifsat eden nice kötü insanlar vardır.Gerçekte bunlar zeki ama akılsız kişilerdir .

Ve tek seçenek kalıyor;akıllı olmalıyız,akıllı olalım…

Saygılarımla.

 18 mart gelirken…

Geçen yıl 18 mart Çanakkale savaşları ve zaferi münasebeti ile yazmış olduğum bir yazım vardı.Tespit edebildiğim Taraklılı 66 Çanakkale şehidimizin adına o ruhu yaşatma hatırlama ve aziz şehitlerimize de bir vefa borcu olarak,isimlerinin yazılı olduğu bir kitabenin,münasip ve görülebilir bir yerde inşasına dair Belediye Başkanından söz almıştık.Ne yazık ki bu konuda hiçbir girişimde bulunulmadı.Taraklı Kültür ve Sosyal Yardımlaşma Derneği olarak bu konunun takipçisi olduğumuzu ve verilen sözün yerine getirilmesi noktasında üzerimize düşen görevleri de severek yerine getireceğimizi tekrar arz ederim.